vrijdag 9 april 2010

Hongerige geesten

Vanavond, na het werk, kwam ik thuis. Het zonnetje zat nog éven in m'n tuin.

Het was een zware dag geweest op het werk.
Stresserend.
Eén van onze werknemers, met crimineel strafblad (maar we wilden destijds onze "open geest" tonen en gaven hem bij ons een tweede kans) deed exact wat hij vroeger had gedaan...
Het zou niet correct zijn daar teveel over te vertellen, hoewel ik diep van binnen zin heb om hem aan de schandpaal te nagelen, maar ik wil wél kwijt dat ik stijf van de zenuwen naar huis toe reed.
Nóg maar eens teleurgesteld in de mensheid.

Maar het zonnetje scheen en ik had nood aan tot rust komen.
Een boekje dat al maanden op m'n tafel ligt te wachten, lachte me toe.
U mag óók lachen. Eventjes dan.
De titel is "Zen en de kunst van het verliefd worden"...

Olijf wordt niet zo gemakkelijk verliefd. Maar àls ze dat wordt, dan is het meteen menens.
Helaas.

Swat. Ik las en probeerde tot rust te komen.
Dat lukte niet zo best. Voelde m'n hele lichaam een uur lang gespannen zijn.
Begreep niet waarom. Lezen in de zon hielp m'n geest tot rust komen, maar m'n lichaam bleef gespannen....

Achteraf bekeken... voelde m'n lichaam misschien iets aan wat nog komen moest... alleen.... m'n hoofd wist het nog niet.

Ook hier: swat.

Ik las een passage waarvan ik dacht: die wil ik wel reproduceren, die wil ik even voor mezelf noteren.
Later begreep ik waarom.
Swat.
Ik reproduceer.


Hongerige geesten

Iemand die niet kan liefhebben, kan gedoemd zijn tot een leven als "hongerige geest". Hongerige geesten zijn mensen die sterven van de honger. Ook al staan er tafels vol met heerlijk eten en lekkernijen om hen heen, dan nog hebben ze nooit genoeg, hoeveel ze ook eten. Ze zijn niet in staat om het voedsel te proeven, dus hoeveel ze er ook van in hun mond stoppen, ze blijven maar zoeken naar meer.
Hongerige geesten kunnen de ene relatie na de andere proeven, maar weten niet hoe ze die moeten verteren. Ze weten nooit wie de ander is of wie ze zelf zijn. Ze weten alleen dat ze steeds meer willen. Ze fantaseren erover dat er binnenkort iemand anders, de perfecte partner, de drempel over komt stappen. Sommige hongerige geesten staan al klaar voor de liefde, maar hebben eigenlijk alleen maar de bedoeling om degene die ze vinden te verleiden en te plagen. Zodra diegene dan liefde van hen verwacht, wijzen ze hem af. Ze scheppen er plezier in om de liefde die ze lijken te bieden ook weer terug te trekken. Daardoor krijgen ze een gevoel van macht, zodat niemand macht over hen kan uitoefenen bij dit vreemde liefdesspelletje.
Hongerige geesten zijn de mensen die een grote ruimte vol mensen binnenkomen en dan meteen zeggen: "Er is hier niemand vanavond". Ze kunnen niet tevreden zijn met wat het leven brengt. In relaties draaien ze maar rondjes in de draaimolen en graaien ze naar die gouden ring, die altijd net buiten hun bereik hangt, en àls ze hem dan een keer te pakken krijgen, ontdekken ze tot hun afschuw dat hij niet echt van goud is maar van koper.
Dit alles is heel vermoeiend en ontmoedigend, en de hongerige geesten worden er alleen maar verdrietig van. Zelfs als ze iemand hebben van wie ze houden, worden ze vaak achtervolgd door de gedachte dat hun échte zielsverwant ergens anders is en dat ze die mislopen. Hun pijnlijke kwelling, die heel gewoon is geworden, kan worden verholpen door zen te beoefenen. Dankzij zen leren ze om werkelijk aanwezig te zijn in elk moment en om niet alle kanten te willen oplopen.

iets verderop lees ik nog wat

Liefde zonder geduld is als soep zonder vloeistof: ondrinkbaar. Je zou zelfs kunnen zeggen dat geduld liefde is. In de hectische, veeleisende wereld van X (naam van fictief personage) is geduld gedegradeerd tot een schaduw uit het verleden. Ze heeft de liefde nooit de tijd gegeven om tot wasdom te komen. Als iets haar niet beviel, vluchtte ze weg uit de relatie: ze kon niet tegen haar eigen leegte of die van anderen.
Maar geduld is hard nodig om de bloem van de liefde te laten bloeien. Het kost tijd om je in een relatie thuis te voelen en te laten zien wie je bent. Het vergt geduld om op de ander te wachten en oprechte zorgzaamheid en echt vertrouwen te ontwikkelen.
Hongerige geesten hebben echter moeite met geduld. Ze snakken naar voedsel en liefde en pakken dan maar iets om hun behoefte te bevredigen. Sommigen kennen het verschil niet eens tussen voedsel en afval: ze heten het gewoon op, als ze zich maar verzadigd voelen. Ze laten zich leiden door dat holle gevoel waar ze niet tegen kunnen.

Tot zover de reproductie.
Ik geef toe... terwijl ik dit overtypte, vond ik het niet zo bijzonder goed geschreven. Laat me nu even voorbij gaan aan de literaire waarde van het boek. Het is - vermoed ik - zó geschreven dat iedere ziel het met gemak lezen kan.
U hoeft ook niets te vinden aan de stelling dat Zen-beoefening het allemaal gaat oplossen. Ieder zijn geloof.

Mijn punt is: Ik herken de hongerige geest.
Deels is Olijf een hongerige geest, in zoverre dat ik - met uitzondering van enkele moeizaam verworven momenten van contentement - al een poos niet meer tevreden ben met wat het leven me brengt. Ik kan inderdaad "hautain" genoeg zijn en in een zaal vol mensen vinden dat er niemand rondloopt, letterlijk dan... Of de auteur het zo letterlijk bedoelde.... daar denk ik even over na.
Maar ja, soms denk ik: op deze aardkloot loopt niemand rond.... en wie ben IK in godsnaam om zoiets te zeggen???
Verder gaat de vergelijking met mezelf niet op. Ook daarin durf ik eerlijk elitair m'n mening zeggen.

En nu ga ik even in de Zen-fout gaan... want in tegenstelling tot
"Kijk niet naar de fouten van anderen,
Kijk naar je eigen daden, zowel de gedane als de ongedane zaken. (Boeddha)"
...
kijk ik even wél naar anderen.

Vaak genoeg schreef ik op deze blog dat ik niet meekan met de schijnbare en vaak vlotte inwisselbaarheid van mensen (meer specifiek: geliefden).
Ik begrijp dat niet, ik ken dat niet en geef u als gratis info mee dat ik dat nooit heb gekund, zelfs niet toen ik heel overtuigd uit een relatie stapte. Zelfs tóen was het me onmogelijk om vlotjes alles achter me te zetten en naar de volgende te stappen. In mijn wereld, in mijn ogen, vervang je niet zomaar de ene partner door de andere.
Dat maakt me niet bijzonder "goed" en ook niet bijzonder "slecht".
Het meest zinnige wat ik daarover kan zeggen - in deze wereld - is dat het me bijzonder trààg maakt. En traag in een snelle wereld... is moeilijk.

En dus, mijn punt.
Behalve mezelf, herken ik nóg een hongerige geest... en de aandachtige lezer weet meteen waarover ik het heb.
Ik noem geen namen, dat heeft geen zin.
Ik vraag ook met klem om hier geen reactie te zetten om een naam te noemen, een schandpaal op te trekken OF een "I told you so" te posten.
Ik heb daar niets aan en anderen ook niet.

Punt is dat ik de hongerige geest herken en meteen de grote Zen-fout maak om niet mezelf maar anderen te bekijken.
Punt is dat ik oordeel terwijl oordelen allesbehalve Zen is.
Punt is dat ik óók mezelf veroordeel, daar waar Zen aanvaarding promoot om de wereld (en jezelf) liefdevol te "bekijken" zónder te oordelen.
Punt is dat ik verder dan ooit van Zen verwijderd ben (en dat spijtig vind).

Punt is...
dat ik mezelf beklaag om iets wat ik had moeten zien, maar niet kón zien. Niet omdat m'n ogen blind waren, maar omdat het spel voortreffelijk gespeeld werd.

Punt is eigenlijk... dat ik mezelf zou moeten troosten met de gedachte dat ik niet veel meer kon doen dan gewoon liefhebben en geduldig zijn.
It takes two to tango en ik danste - zonder het te weten - de hele tijd alleen.

Punt is... dat ik niet mezelf maar de hongerige geest "zou moeten" beklagen omdat die geest op deze manier nooit rust zal vinden...

Maar wat haalt dat uit?
Olijf zal niet degene zijn die de honger stilt. Nooit.
De honger in jezelf... die stil je zélf... als je ooit zover wil komen om daar een serieuze poging toe te ondernemen. En wie blijft hollen en lopen zonder af en toe stil te staan... die wordt alleen maar moe, en wint van pure uitputting geen enkele wedstrijd.

Schrijf ik dit voor mezelf of voor een ander?
Ik weet het niet.
De bedoeling is dat ik zélf slimmer word, I guess....

Ben ik beter dan de rest?
Nooit!
Maar weet ik wat geduld is? En liefde geven?
You bet!

En déze stelling alléén al - besef ik zéér goed - maakt van mij een hautain individu.
Denk er het uwe van.

Ainsi soit-il.

1 opmerking:

  1. We zijn hier om onszelf te leren kennen en wat levenslessen te leren en tussendoor veel te genieten van wat wél mooi is en de moeite waard.
    Olijf is helemaal Zen vandaag, de zon schijnt en het leven kan ook mooi zijn. Wat een ander denkt of doet, maakt niet uit. Blijf bij jezelf en doe wat voor jou goed voelt. Geniet van je vrienden en verwen jezelf met alles wat je voor een partner zou doen of wat je aan hem zou geven. Je hongerige geest zal zich meer gevoed voelen dan als je alles wat je hebt nog wil weggeven. Eerst Olijf nu en dan volgt de rest.

    BeantwoordenVerwijderen