Onvergeeflijk / onvergetelijk... een blog over eten

Het is ondertussen een week geleden, op de kop af.
En het is onvergeeflijk, ik heb er niet onmiddellijk over geblogd.

Ter mijner verdediging, ik wou er niet een gewoon verslagje van maken, ... voor deze had ik wat voorbereidingstijd nodig.

Hetgeen hier volgt.

Sinds kort was ik aan de chat geraakt met een oude uniefmakker/ex-collega van me. Veel, bijzónder veel over eten gepraat... dat moest vroeg of laat op een etenTJE uitlopen.
Ik noem hem D.
Niet alleen ik, maar ook een oude uniefdocent/ex-collega van me, mocht mee aanschuiven aan de dis.
Ik noem hem D.

Oeps... twee D.'s... foutje in mijn script.
Onderscheid MOET er zijn.
De uniefmakker wordt D. Dejonghe en de ex-docent wordt (wegens een miniem leeftijdsverschil) D. Derypere.

Met Derypere gecarpooled naar Dejonghe, alwaar ons terstond een lekker streekbier werd aangeboden met de nodige versnaperingen.
Dejonghe - het werd snel duidelijk - kan koken!
Ik heb geen moeite om dat volmondig (letterlijk én figuurlijk) toe te geven. Het eten was verrrrrrrukkkkelijk!

Probleempje, binnenkort is het mijn beurt. Dat wordt een ander verhaal... Het angstzweet breekt me nu al uit.

We hebben het ons laten smaken afgelopen zondag. Inclusief de versgebakken chocoladetaart mét zelfgekocht vanille-ijs (contributie van ondergetekende).
Olijf vond het alvast een onvergetelijk diner (en dat er nog veel van die mogen volgen... hint hint).

Het hele gebeuren werd uiteraard gedocumenteerd met enkele beelden, zowel stilstaande als bewegende.
Vooraf had ik beloofd dat alles incognito zou verlopen: we hebben daar wat op gevonden.
Even kijken of de aandachtige lezer kan uitmaken wie Dejonghe en wie Derypere is ;)
Let vooral ook op de opmerkelijke lepeltechniek die dient te worden aangewend bij het consumeren van onwerkelijk lekker ijs!



Even vooruitlopend op de feiten: volgende keer (wellicht binnen een week of wat) is het mijn beurt.
Paniek alom, vermits mijn culinaire kunsten zich de laatste jaren hebben beperkt tot boterhammen mét of pasta mét.
(niet?) Toevallig viel mij het geluk te beurt een oud kookboek te mogen ontlenen, waaruit ik zeker de basics terug gezwind zal aanleren.
Een scan van desbetreffend werk wil ik u niet onthouden.

Ziehier het "Nieuw Burgerkeukenboek - behelzende - Voorschriften tot Gereedmaking van Soepen, Vleesch, Visch, Groenten, Gebakken, Konfituren, Melkspijzen enz. zoo als die algemeen, in ons land, in de huishouding toebereid worden."

Ik reproduceer voor u het "Voorberigt voor den zesden druk".

"De keukenpot gelijkt eene jonge juffer, die men niet genoeg kan oppassen, als men hare gunst wil smaken;" zoo zegt het Oud-Hollandsche spreekwoord: en waarlijk, als een braaf man zich gedurende een geruimen tijd alle moeite gegeven, en geene opoffering te duur geacht heeft, om de genegenheid zijner beminde te verkrijgen, waarom zoude dan zij, die hij nu eenmaal het geluk heeft zijne vrouw te noemen, ook niet op hare beurt alles aanwenden, om hem het leven aangenaam te maken, en zich in de keuken die moeite en zorgen tot zijn genoegen getroosten, welke hij te voren aan haar toilet heeft besteed? (nota van Olijf: jaaaaa, dit was één zin!)
Onder de menigvuldige zorgen des levens mag men eene lekkere pot voor eene der wezentlijkste vertroostingen houden, en eene verstandige vrouw moet dezelve, in haar eigen belang, met oplettendheid nagaan, want dan blijft de man thuis, en zoekt elders geen vermaak, wat hij bij zichzelven in eene ruimere mate en veel onkostbaarder kan verkrijgen. Vijf achtervolgens uitverkochte drukken toonen genoegzaam dat het keukenboek, het welk hier de schoone sekse aangeboden wordt, in zijne soort beproefd goed is. Het leert niet slechts alles in den grond wat den smaak kan streelen en de gezondheid bevorderlijk zijn, maar doet zulks op de onkostbaarste wijze, zoo dat dit werk met regt een Burgerkookboek mag genoemd worden, en voor alle huishoudelijke vrouwen onmisbaar is. Wat in de vroegere uitgaven nog mogt verzuimd zijn, of wat de kunst sedert heeft uitgevonden, is hier verbeterd of bijgevoegd. De schrijfster vleit zich dus met reden, dat haar werk, het gevolg eener langdurige ondervinding, aan alle hare Stad en Landgenoten een welkom geschenk zal zijn, en wenscht hiermede aan allen veel huiselijk genoegen en smakelijk eten. Zóó schreven wij voor de vijfde uitgave, doch sedert hebben er in de keuken, even als in het staatkundige, al weder veranderingen en verbeteringen plaats gehad, want er wordt, wat de wijze Koning er ook tegen zeggen moge, dagelijks iets nieuws uitgevonden. Het nieuws, dat goed was, hebben wij in dezen nieuwen druk zorgvuldig opgenomen; wat de proef niet kon doorstaan, is verworpen geworden, en zoo vleijen wij ons dat dit werkje al weder eene meerdere waarde verkregen heeft, en streelen ons met de hoop dat het aan onze geachte lezeressen een aangenaam en welkom geschenk zal zijn."

Olijf distilleert hieruit een aantal wetenswaardigheden.

• De liefde van de man gaat door de maag - óók in 1833 - al hadden ze toen net iets langere zinsconstructies nodig om hetzelfde te verwoorden.
• Zelfs in die tijd mocht het woord "sekse" al gedrukt worden ... (!)
• Verzuimt de schoone sekse de kunst van de eedele keuken, dan zal zij haaren eega genoegzaam andere oorden zien opzoeken...
• Onze voorouders "streelden" zichzelve op meer dan één wijze: de smaak, de hoop, ...
• De Koning heeft destijds klaarblijkelijk straffe uitspraken gedaan want de schrijfster/uitgever vindt het nodig te vermelden dat zij vierkant hun voeten vagen aan zijn mening :)

Hoe dan ook: ik ben op zoek gegaan naar recepten. De keuze zal me zwaar vallen en is bijlange nog niet gemaakt.
Tijdens mijn zoektocht, vond ik enkele opmerkelijkheden waarvan ik het de moeite vind om ze hier weer te geven.

Eendvogelensoep
Nadat men twee of drie eendvogels wel gereinigd en gewasschen heeft, hangt men die in koud water, met wat zout, over het vuur, wel op het schuimen passende. Anderhalf uur gekookt hebbende, neemt men de eendvogels uit het nat en houdt ze warm; vervolgens schept men het vet zorgvuldig van het nat en kookt er alsdan rijst met wat foelie in. voor het opdisschen, bindt men de soep met eijerdoren en een klomp boter. De eendvogels eet men met eijersaus en geraspte peperwortel.

Persoonlijke noot aan D. Derypere: ik kende tot hiertoe enkel vliegvogels en zwemvogels. Noteer bij deze dat er ook eendvogels zijn, vermoedelijk een kruising tussen beide eerder vernoemde soorten vermits van eendvogels algemeen geweten is dat zij tot beide activiteiten in staat zijn :)

Een ander curiosum wil ik u niet onthouden. Heel af en toe hoor ik (niet nader genoemde) mensen het werkwoord "slempen" gebruiken.
Et bon voilà, ziehier de vermoedelijke oorsprong van het woord. Ik vermoed dat het eene, helaas, niets met het andere te maken heeft.

Slemp
Men laat beste thee even koken, met water, saffraan, een stukje kaneel en kruidnagelen; koud geworden zijnde, giet men het nat dor eene zeef, doet er bij zes welgeklopte eijerdoren, zoete melk en suiker, en laat het alsdan goed koken.

En tenslotte - wees niet verbaasd - in de toekomst maak ik m'n eigen bouillonblokjes! ... omdat ik nu weet hoe je dat moet doen...

Bouillonkoekjes
Twee hoenders, vier Nederlandsche ponden mager rundvleesch, eene mergpijp en eene kalfspoot, kookt men, met genoegzaam water, in eene aarden pan. Nadat dit eenige uren gekookt heeft en goed geschuimd is, doet men er bij gember, twintig korrels witte peper, tien heele kruidnagelen, met een weinig foelie, en laat dit met elkander trekken, tot het geheel koud is, waarna men het vet er afneemt, het nat door eenen doek laat loopen, en dit weder laat koken, tot dikte van siroop. Dit doet men hierna op een aarden schotel en laat het, op tamelijk heet zand, droog worden, tot dat het zich als lijm laat handelen, snijdt het vervolgens in stukken, die, geheel droog zijnde en droog bewaard wordende, lang goed blijven. Men neemt deze koekjes mede op verre reizen, dezelve willende gebruiken, laat men die in een weinig warm water smelten en handelt er mede naar welgevallen.

Zeg nu zelf... wie gaat er met deze wetenschap dàn nog Knorr bouillonblokjes in den Delhaize kopen??? (akkoord: er ís het probleem van het "tamelijk heet zand")

Ik hoop dat u er intussen, samen met mij, van overtuigd bent dat m'n toekomstig etentje bezwaarlijk zal kunnen mislukken... met zóó veel handige tips.
Ik ruik victorie!

smakelijk :)